فعالیت حدود ۶ هزارو ۳۰۰ پاکبان در شهر مشهد | پاکبانان مشهدی: سختی شغلمان چرا دیده نشد؟

به گزارش شهرآرانیوز، برای پاکبانان شهر بهشت بامداد، هیچ وقت ساعت خواب نیست، بامداد هر روز یعنی آغاز کاری. کاری که در این روز‌های پاییزی و با برگ‌های رنگانگ درختان بر سنگ فرش خیابان به اوج خود رسیده است.

مسئولان پای صحبت پاکبانان

محور ملاقات فیروزه‌ای پوشان بر دیداری بدون واسطه با مسئولان استوار است. خبری از هماهنگی‌های مرسوم برای ملاقات با مدیران و مسئولان نیست. این بار احسان نجاری مقدم، مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد قرار است پای صحبت‌ها و دغدغه‌های پاکبان شهر بنشیند. هرکدام دغدغه‌ای متفاوت دارند. از دغدغه نبود جارو برای تمیزی و نظافت معابر گرفته تا کار و بازنشستگی.

دغدغه جارو

نیم ساعتی تا شروع دیدار فیروزه‌ای با مدیرکل هماهنگی و نظارت خدمات شهری باقی مانده است و این همان فرصتی است برای گفت وگوی کوتاه با پاکبانان شهری.
با نظر جمع شروع گفت وگویمان به پاکبانی که گذر عمر موهایش را سفید کرده، سپرده شد. کمی جلوتر می‌آید و‌ می‌گوید: حجم کارمان در پاییز بیشتر از قبل است. باید برگ‌های ریخته شده را جمع کنیم. به همین دلیل برای فصل پاییز حداقل باید دوبار در ماه جارو به ما بدهند. نمی‌دانم چرا نمی‌دهند؟ چوب این جارو‌ها بعد از پانزده روز خشک می‌شود و قابل استفاده نیست.  او می‌گوید: من تقریبا دو ماهی است هر پانزده روز از جیب شخصی خودم جارو تهیه می‌کنم بدون جاروی تازه اصلا نمی‌توان این حجم از برگ ریزی درختان را نظافت کرد.

سختی شغلمان چرا دیده نشد؟

کم کم به جمع افرادی که‌ می‌خواهند گفتگو کنند افزوده می‌شود. در ادامه یکی دیگر از پاکبانان برای صحبت پیش قدم می‌شود. حرف هایش بر اساس مفاد قانونی است. او لابه لای گفته هایش گریزی به مفاد قانونی می‌زند. برای شروع صحبت از حق وحقوق پاکبانان سخن به میان می‌آورد. می‌گوید: من دو سال بیشتر از موظفی ام کار کرده ام، جسمم دیگر توان کار کردن ندارد، دلم می‌خواهد بازنشسته شوم. مگر نگفته اند که شغل ما جزو مشاغل سخت و زیان آور است؟ چرا هر بار که به پیمانکار می‌گویم با بازنشستگی من موافقت کند پاسخ می‌دهد نیرو نداریم؟

صحبت این پاکبان برای نبود نیروی با آه کشیدن یکی دیگر از پاکبانان همراه است. ظاهر چهره اش نشان از جوانی دارد. درد و غم او برای کمبود نیرو متفاوت از درد انتظار برای بازنشستگی است. می‌گوید: دو هفته است که پدرم در بیمارستان بستری شده است، من حتی نتوانستم دو ساعت از عنوان «استراحت» یا مرخصی ساعتی استفاده کنم و به پدرم سر بزنم.

او به عنوان «مانده استراحت» در فیش حقوقی شان اشاره دارد و در توضیحاتی این طور بیان می‌کند: مانده استراحت حق طبیعی پاکبان است و‌ می‌تواند از آن استفاده کند. اگر پاکبانان از این مانده مرخصی استفاده نکنند بدون استفاده باقی می‌ماند و از بین می‌رود.
وعده قرار محقق می‌شود.  با اعلام متولیان حوزه اداره کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد پاکبانان یک به یک وارد سالن اجتماعات می‌شوند و از نزدیک گلایه‌ها و درخواست‌های خود را مطرح می‌کنند.

مرخصی‌هایی که‌ می‌سوزد

محمد، یکی از پاکبانان منطقه ۱۰، به عنوان اولین نفر داوطلب ورود به نشست است، او بی واسطه مشکلش را د ر میان می‌گذارد: مشکل من استفاده از عنوان «مانده استراحت» در فیش حقوقی مان است. چرا با اینکه این گزینه در فیش حقوقی لحاظ شده است ما نمی‌توانیم از این میزان استراحت در روز بهره ببریم؟

او ادامه می‌دهد: خیلی از همکاران ما هستند که مدت هاست شب کار هستند، حتی نمی‌توانند شیفتشان را عوض کنند. زمانی هم که به پیمانکار گلایه می‌کنیم، پاسخی که‌ می‌دهند این گونه است که نیروی جایگزین ندارند. ما حتی برای استفاده از سهمیه مرخصی روزانه به اندازه حدود دو روز در ماه نیز مشکل داریم و هر بار که‌ می‌خواهیم مرخصی روزانه بگیریم، جواب‌هایی که‌ می‌شنویم یک جمله است، نیرو نداریم.

۲۰ سال کار، ۱۲ میلیون تومان حقوق!

پاکبان دیگری که آخرین روز‌های کاری خود را پشت سر می‌گذارد صحبتش درباره حقوق دریافتی است. می‌گوید: شغل پاکبانی جزو مشاغل سخت است چرا پیمانکار با بازنشستگی پاکبانان موافقت نمی‌کند؟
این پاکبان ادامه می‌دهد: درخواست دیگر من میزان پرداختی و حقوق پاکبانان است، چرا یک پاکبان با بیست سال سابقه کار، باید ۱۲ میلیون تومان حقوق بگیرد. حقوق فعلی من این قدر است که قطعا بعد از بازنشستگی میانگین آن محاسبه‌ می‌شود. همه کارمندان و کارشناسان ادارات در سال‌های آخر کار رتبه و ترفیع شغلی می‌گیرند تا میانگین حقوق بازنشستگی‌شان بالاتر برود، اما در حق پاکبانان چنین اتفاقی نمی‌افتد.

سخت بودن فرایند جابه جایی رسته شغلی

پاکبان دیگری درخواست جابه جایی دارد. او بیان می‌کند: کار پاکبانی فرسایشی است. چرا نباید شرایطی لحاظ شود تا هر فرد بعد از گذراندن تعداد مشخصی از سال کاری بتواند به رسته‌های دیگری مانند نقلیه جابه جا شود؟ تبدیل وضعیت پاکبانان هم فعلا با در‌های بسته روبه رو شده است و از قانون مشخصی برای تبدیل وضعیت از قرارداد فعلی تبعیت نمی‌کنیم.

 جذب نیروی جدید پاکبان در ۴۵ روز آینده

مدیر کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد هم در انتهای این نشست خبر‌های خوبی برای پاکبانان دارد. احسان نجاری مقدم در ابتدا به نشست «ملاقات فیروزه ای» اشاره دارد و در این ارتباط تأکید دارد که قرار است مدیران در کف میدان و در صف کار قرار بگیرند. او این را هم در تکمیل گفته هایش می‌گوید که: در این نشست فضای گفتگو کاملا باز است. هدف نهایی ما این است که با این نشست‌ها آسیب‌ها را شناسایی کنیم تا برای آن راه حل تبیین شود.

او در پاسخ به سؤال مشکل شب کار بودن همیشگی برخی از پاکبانان و عدم استفاده از مرخصی روزانه، ساعتی و حتی ساعات استراحت روزانه پاکبانان، می‌گوید: در یک سال و نیم گذشته، با ورود دستگاه‌های نظارتی و مراجع قضایی بر دفترچه پیمان‌های خدمات شهری، برای رفع ابهام برخی موارد در دفترچه‌های پیمان دستوراتی صادر شد.
نجاری مقدم بیان می‌کند: این دستورات بر این اصل استوار است که چنانچه به هر دلیلی پاکبانی از سیستم بیرون رفت فعلا پیمانکار شهرداری امکان پاکبان جایگزین نداشته باشد مگر در شرایط خاص و البته با ضوابط خاص.

جذب نیروی پاکبان تا یک ماه ونیم بعد

او تأکید می‌کند: بعد از تأکیدات نهاد‌های نظارتی در جلسات متعددی که  برگزار شد ابهامات موجود با هم اندیشی و تعامل برطرف شد و به نقطه مشترک رسیدیم تا هم مشکلات خدمات شهری در کف میدان حل و هم نقطه نظرات مراجع ذی صلاح احصا شود.
مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد با بیان اینکه متأسفانه با مشکل کمبود پاکبان روبه رو بودیم، اما در نقطه مقابل مجوز افزایش تعداد پاکبان را نیز نداشتیم، می‌افزاید: خبر خوش اینکه در حال حاضر مشکلات بر طرف شده است و مجوز جذب نیرو را تقریبا اخذ کرده ایم.
نجاری مقدم بیان می‌کند: از آنجا که فرایند جذب نیرو قطعا کمی زمان نیاز دارد این وعده را‌ می‌دهیم که این مشکلات پاکبانان با جذب نیرو در حدود یک ماه تا چهل روز آینده برطرف می‌شود.

بازنشستگی برای ۲۰ ساله‌ها

مدیر کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد در پاسخ به چگونگی بازنشستگی پاکبانان بیست سال خدمت نیز این طور توضیح می‌دهد: با توجه به سختی کار، پاکبانان مشمول مشاغل سخت و زیان آور می‌شوند. با این حال نیروی بازنشسته مشمول قانون را از سال ۱۴۰۰ به بعد داشتیم.

نجاری مقدم بیان می‌کند: از آنجا که  این فرایند برای اولین بار قرار بود در بدنه شهرداری کلید بخورد و،  چون فرایند اجرا پیاده سازی نشده بود، طی این مدت تلاش کردیم تا با جلسات متعدد با سایر بخش‌ها این مشکل را بر طرف کنیم. در حال حاضر فهرست این افراد احصا و اطلاعاتشان از اداره کار و بیمه گرفته شده است تا برآورد شود بازنشستگی این افراد چه اعتباری می‌طلبد.
او ادامه می‌دهد: تأمین اعتبار نیز انجام شده است. اجرای این قانون در بخش بازگشایی و تفکیک و اعلام به مناطق قرار دارد که امیدواریم بعد از این اعلام پاکبانان مشمول با مراجعه به منطقه شغلی خود بتوانند برای بازنشستگی خود اقدام کنند.
او این خبر خوش را‌ می‌دهد که این اتفاق نیز ظرف چهل وپنج روز آینده اجرایی خواهد شد.

واریز حقوق و مزایا طبق قانون است

مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد در خصوص مبحث حقوق و مزایا و پایین بودن دریافتی برخی پاکبانان می‌افزاید: در حوزه واریز‌ها بخشی از قوانین مربوط به قوانین کشوری است بنابراین در حوزه اختیارات ما نیست، اما اگر پاکبانی به عنوان مثال پایه سنواتش به جای ۱۰ سال ۵ سال محاسبه شود قابل پیگیری است و  ما رسیدگی می‌کنیم.
نجاری مقدم به این نکته نیز تأکید دارد که حوزه خدمات شهری امکان ورود به تبدیل وضعیت نیرو‌ها را ندارد و این موضوع تابع قوانین استخدامی کشوری است.

۶۳۰۰ پاکبان در شهر

او به فعالیت حدود ۶ هزارو ۳۰۰ پاکبان در شهر مشهد اشاره می‌کند و با این آمار سراغ بازه زمانی تحویل جارو به پاکبان می‌رود. نجاری مقدم می‌گوید: قاعده کلی این است که هر پانزده روز یک بار باید از سوی پیمانکار جارو به پاکبان ارائه شود، اما با توجه به شرایط فصل، اقتضائات پست پاکبانان و شرایط بدنی پاکبان می‌تواند پانزده روز متغیر باشد. بدین معنا زمانی که پست پاکبان سبک‌تر است این احتمال وجود دارد که در پانزده روز کاری جاروی پاکبان به مرحله تعویض نرسد، قوای جسمانی فرد نیز متفاوت است. فرد قوی‌تر ممکن است دیرتر به تعویض جارو نیاز داشته باشد.

او اظهار می‌کند: در عین حال اگر پاکبانی وجود دارد که ظرف پانزده روز جاروی او عوض نمی‌شود با شماره اعلام شده در بنر ملاقات فیروزه‌ای تماس بگیرد و مشکل را اعلام کند. پیمانکار نباید از این موضوع تخطی کند. بعد از بررسی حتما به وی اطلاع و تذکر می‌دهیم.
مدیر کل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد این نوید را به پاکبانان حاضر در جلسه می‌دهد که بعد از اتمام این نوع نشست‌ها جلساتی با رؤسای امور شهر در مناطق و مدیرعامل شرکت پیمانکار برگزار می‌کند تا موارد مطرح شده بررسی و خروجی گرفته  شود.

نجاری مقدم یادآور می‌شود: در انتها هم بر اساس طرح مشکل پاکبانان، گروهی از همکاران ما که مستقر در اداره کل هستند پیگیر رفع مشکلات پاکبانان خواهند بود. بدین ترتیب در بازه زمانی چهل وهشت روزه تا چند ماهه و براساس نوع مشکل پاکبان، مشکلات پیگیری شده و مجددا با فرد تماس گرفته می‌شود تا حل مشکل تحقق یابد.

در ادامه حتما بخوانید برگزاری دوره آموزشی بهداشت فردی و آسیب‌های شغلی ویژه پاکبانان مشهدی